به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، سومین روز از نشست تخصصی دوره آفرینش ادبی «مطلع» و مراسم اختتامیه یازدهمین دوره آفتابگردان‌ها جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴ با حضور محمدرضا سنگری، ادیب و پژوهشگر، در تالار شهید سلیمانی آستان قدسی مسجد مقدس جمکران برگزار شد.

محمدرضا سنگری در ابتدای این برنامه با اشاره به آفاق شعر مهدوی گفت: در شعر مهدوی قلمروها و ساحت‌هایی وجود دارد که می‌توان به آن‌ها پرداخت. در لحظه‌هایی که می‌خواهیم شعر بسراییم، نخستین چیز شرح صدر است؛ دل‌های بسته و فقیر رویش و جوشش و زایایی در وجودشان اتفاق نمی‌افتد. اگر می‌خواهید شرح صدر پیدا کنید، باید به کسی که خدا سینه‌اش را از شرح صدر مملو کرده، پیوند داشته باشید. وقتی می‌خواهید برای مولا صاحب‌الزمان (عج) شعر بگویید، باید از او اذن بگیرید.

وی افزود: وقتی به این ساحت‌های بزرگ می‌رسیم، لازم است خودمان را به آن وسعت بی‌مرز پیوند بزنیم. اگر این پل نباشد، شکوفایی رخ نخواهد داد. برای خلق شعر نیازمند گستره دادن به وجودمان هستیم. در یونان داستانی وجود دارد که وقتی خدا همه چیز را بین مخلوقات تقسیم کرد، چیزی به شاعرها نداد جز آسمان؛ سهم شما نیز آسمان است.

سنگری با اشاره به قلمروهایی که کمتر درباره حضرت مهدی(عج) مورد توجه قرار گرفته، بیان کرد: یکی از مهم‌ترین قلمروها نام آن حضرت است و نام‌هایی که در طول تاریخ درباره او آمده. در قرآن آمده که نام حضرت مهدی (عج) در تمام کتاب‌های آسمانی بوده است. در تورات و انجیل نیز نام‌هایی برای او ذکر شده. در ایران قدیم، در قرن پنجم و ششم رسمی بوده که مردم بعدازظهرها به مسجد می‌آمدند و با دست بر شمشیر، برای ظهور آماده بودند.

این پژوهشگر در ادامه مطرح کرد: در قرآن چند واژه درباره ایشان آمده است؛ از جمله بقیةالله، منصور، مضطر، لسان‌الصدق, ولی‌الله، ناطق، نجم، نور آل‌محمد، بلدالامین، عالم، قاطع، هادی، صدرة‌المنتهی، سلطان و… این نام‌ها می‌تواند انگیزه‌ای برای خلق سوژه توسط شاعران باشد. در آیین هندو و بودایی نیز نام او آواتارا است و بر دو نام او به‌ویژه تأکید شده: منصور و منتقم. بنابراین گام نخست برای شناخت قلمروهای مربوط به حضرت مهدی (عج)، دانستن نام‌های آن حضرت است.

سنگری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: شعر پنج عنصر دارد؛ نخست درنگ، زمانی که می‌خواهیم از زبان عبور کنیم و به شعر برسیم. سپس رنگ، یعنی همان سایه‌روشن‌هایی که به شعر می‌دهیم. پس از رنگ، نیرنگ آغاز می‌شود؛ همان ترفندهایی که در شعر به کار می‌بریم. و پس از آن فرهنگ و در نهایت پیرنگ؛ طرحی که شعر را شکل می‌دهد.

وی با بیان اینکه نگاه‌ به مسیر امام زمان (عج) از پنج نوع فراتر نمی‌رود، توضیح داد: نگاه نخست عرفی و عامیانه است؛ نگاهی برای حل مشکلات که رابطه‌ای گاه‌گاهی با امام زمان ایجاد می‌کند. نگاه دوم عاطفی و احساسی است که بسیاری از شاعران ما در این محدوده قرار دارند و حجم سنگینی از شعر امروز معطوف به این نگاه‌هاست. رابطه سوم رابطه عقلانی و پژوهشی است که می‌کوشد حضرت را در نگاه عقل تبیین کند. نوع چهارم نگاه عرفانی و شهودی است که برخی مدام در تلاش برای دیدارند؛ در حالی که دیدار اصل نیست و بعد از ظهور همه او را می‌بینند. فراتر از دیدن، بودن با او اهمیت دارد. نگاه آخر، نگاه ارتباط وجودی با آن حضرت است.

سنگری یکی از مهم‌ترین موضوعاتی را که برای شاعران ضروری دانست، پرداختن به ویژگی‌های جامعه مهدوی عنوان کرد و گفت: امام زمان (عج) شبکه‌های مرموز را قلع‌وقمع می‌کند. هوش مصنوعی به‌تدریج ما را از ما می‌گیرد. در عصر او کینه‌توزی‌ها پایان می‌یابد و کینه از دل‌ها بیرون می‌رود. او اندیشه‌ها را بالا می‌برد. عدالت تا ژرفای زندگی مردم نفوذ می‌کند و همه‌چیز بر اساس عدل خواهد بود. باران‌های مداوم خواهد بارید و زمین بخیل نخواهد بود و روییدنی‌های خود را بیرون خواهد داد. دل‌ها نورانی می‌شود و گوش‌ها و چشم‌ها قدرت ویژه می‌یابند. امنیت نیز در سراسر جهان برقرار خواهد شد.

وی در پایان درباره یاران امام زمان(عج) نیز اظهار کرد: یاران حضرت، شک‌زده نیستند؛ آفتاب یقین بر وجودشان تابیده است و تهدیدها بر آن‌ها تأثیری نمی‌گذارد. در قلب‌های دوستان امام زمان (عج) دو چیز می‌یابید: نصیحت و خیرخواهی.